برای آنها که می خواهند با عمق تبهکاری ها آشنا شوند!

 

برای آنها که می خواهند

با عمق تبهکاری ها آشنا شوند!

یونگه ولت – ترجمه رضا نافعی

لیچو گلی رئیس لژ » پروپاگاندا2«

  دوستی » ایمیلی»   برای من فرستاد و نوشت : «ایتالیا و اروپا یکی از بزرگترین «بزرگان» خود را ازدست داد!

و حداقل به این بهانه بی بی سی فارسی هم در مورد تشکیلات P2 – که بدون شناخت آن نمی توان اروپا و یا حداقل تناقضاتِ حرف وعمل در سیاست خارجی ان را درک کرد- چند خطی جهت آشنایی فارسی زبانان با آن تشکیلات نوشت.»

http://www.bbc.com/persian/world/2015/12/151217_an_italy_licio_gelli_mason

 

این اشاره مرا بر آن داشت تا اندکی بیشتر در باره مجموعه این داستان که بسیار پیچیده تر، حیرت انگیز تر و در عین حال آموزنده تر برای شناخت امپریالیسم و سرمایه داری واقعا موجود و برخی از شیوه های واقعی اش در عرصه جهانی است بپردازم. برای اینکه هیچ سوء تفاهمی پیش نیاید میل دارم همینجا تاکید کنم که این فقط یک نمونه، آن هم نمونه ای کوچک و نسبتا کم خطر است. نگاهی به آنچه که امروز در خاورمیانه می گذرد ابعاد بزرگتری از جنایات امپریالیستی را نشان می دهد.

آنچه امروز، دست کم برای بخشی از اروپائی هایی که مسائل سیاسی را دنبال می کنند، آشکار شده و میتوان آن را درسی آموزنده برای همگان دانست این است که این آگاهی که امروز برای همگان حاصل شده، آسان و یکشبه بدست نیامده است. کشف آن جزء به جزء، ذره، ذره بوده و برای هر «ذره» آن انسانهای فراوانی جان داده اند و انسان های از جان گذشته دیگری برای کشف حقایق پنهان سالها تحقیق کرده و کتابها نوشته اند تا فقط پرده از چهره» یک«رویداد «جنگ سرد» بردارند. آنچه ما امروز در این مورد می دانیم حاصل نبردی است که دست کم   از قبل از سال 1981 آغاز شده و تا امروز ادامه یافته است. آنچه مرا بر اشاره به این نکته برانگیخت بحثی است که در روزها و هفته های اخیر از جمله در فیس بوک میان برخی از هم میهنان در باره علل فروپاشی اتحاد شوروی مطرح شده و دوستانی چند به اظهارنظرهائی در این باره پرداخته اند که نظراتشان دست کم تا آنجا که می شود دید و خواند متکی بر تحقیق های جدی نیست – یا لا اقل دوستان اصرار دارند منابع اطلاعات خود را آشکار نکنند – چرا؟ معلوم نیست!

 

چه کسی برلوسکونی را به قدرت رساند؟

 

روزنامه ایتالیائی «لارپوبلیکا» که یک روزنامه لیبرال چپ است، مقاله ای در باره نقش فاشیستی که در سال 1919 متولد شد، نوشت «گلی» داوطلبانه به پیراهن سیاهان موسولینی رهبر فاشیست های ایتالیائی پیوسته بود. در پایان سال 1944 از سوی سازمان اطلاعاتی موسولینی به عنوان نفوذی به یک واحد پارتیزانی بورژوازی فرستاده شد. او بعد ها نقش قاطعی در ایجاد یک رژیم شبه فاشیستی ایفا کرد که از 1994 تا 2011 برلوسکونی، بعنوان نخست وزیر در راس آن قرار داشت.

«گلی» که پس از 1945 به آرژانتین فرار کرد در سال های دهه 60 به ایتالیا بازگشت. پس از بازگشت CIA و گروه » گلادیو»، سازمان مخفی ناتو، او را در رإس لژ سری P2 قرار دادند. لارپوبلیکا می نویسد رئیس واقعی لژ سری P2 آندره ئوتی بود که بارها نخست وزیر ایتالیا شد. او بود که موجبات ترقی » گلی » را فراهم آورد.

پس از آن که در 17 مارس 1981 لژ P2 کشف شد، فهرست اعضای این لژ بدست مقامات تحقیق افتاد. در میان 1000نامی که در فهرست درج شده بود نام شخصیت های با نفوذنظامی ، سازمانهای اطلاعاتی، سیاستمداران، اقتصاد ، دادگستری، مافیا و MSI –سازمان جانشین سازمان فاشیستی موسولینی- و اسقف های عالیمقام واتیکان نیز قرار داشت. رپوبلیکا می نویسد» این افراد بخشی از طبقه نخبگانِ گردانندۀ ایتالیا بودند که مستقیم یا غیر مستقیم در رویدادهای فاجعه آمیز این دوران نقش داشتند.

پس از لو رفتن P2 » گلی» به آرژانتین فرار کرد. 1982 او به سوئیس رفت تا حساب های خود را در بانک(SBG) سوئیس مسدود کند، حساب هائی که در آنها صد ها میلیون دلار پنهان شده بود. » گلی» دستگیر شد ولی موفق شد باز هم به آرژانتین فرار کند.

 

گرچه فعالیت لژ P2 در ایتالیا ممنوع شد ولی به جرم تشکیل یک سازمان تبهکار مورد تعقیب قرار نگرفت. در سال 1987 «گلی» به ژنو بازگشت و در فوریه 1988 به ایتالیا تحویل داده شد. او در ایتالیا به دلیل ارتکاب جرائم اقتصادی به 12 سال حبس محکوم شد که بخش عمده آن را در حصر خانگی در ویلای خود در Arezzo گذراند…

» گیدو  آندره ئوتی» عضو حزب دموکرات مسیحی ایتالیا بود که بارها نخست وزیر ایتالیا شد.

آندره ئوتی رئیس واقعی لژ کودتاچی » پروپاگندا 2″ بودکه با کمک CIAتاسیس شد  تا مجری یک کودتای سرد شود

 

ممانعت   به هر قیمت

در گفتگوئی با روزنامه «لا رپوبلیکا» که در ماه سپتامبر صورت گرفت، «جیاچینو لا باربرا» رئیس مافیای سیسیل موسوم به » کوزا نوسترا» ، شرکت سازمان های اطلاعاتی را در قتل های صورت گرفته بدست مافیا مورد تایید قرار داد. او در این گفتگو اطلاعاتی کلی در باره آن شبکه ای که تحت رهبری CIA و «گلادیو»(سازمان مخفی ناتو)، همراه با سازمانهای اطلاعاتی ایتالیا، مافیا، برجستگان واتیکان ونخبگان سیاسی بوجود آمده و در کانون آن لژ فاشیستی و کودتاچی (P2) قرار داشت، در اختیار گذاشت. عامل مرکزی در این شبکه «جولیو آندره ئوتی» بود، کسی که 7 بار به نخست وزیری ایتالیا رسیده بود.

«باربرا» کسی بود که روز 23 ماه مه 1992 در بزرگراه A29 کمی قبل از خروجی Capaci با منفجرکردن یک بمب 500 کیلوئی «جیووانی فالکونه» دادستان سیسیل را همراه با همسرش و سه تن محافظان او بقتل رسانید. دلیل این که «جیووانی فالکونه» بقتل رسید این بود که او در تحقیقات خود به کشف تبهکاری های «آندره ئوتی» نزدیک شده بود و بیم آن میرفت که این راز او از پرده به در افتد. «باربرا» در طول محاکمه حاضر به همکاری با مقامات دادگستری شد و طبق قانون ارفاق به مجرمین در صورت همکاری با مقامات قضائی به 14 سال حبس محکوم شد و پس از گذراندن بخشی از دوران محکومیت خود مورد عفو قرار گرفت و هم اکنون با نامی دیگر و تحت حفاظت پلیس زندگی می کند. آنچه را که او برملا کرد از مدت ها پیش برای مقامات تحقیق روشن بود اما دادستان ها و قضات تحقیق از ترس آن که مبادا به سرنوشت » فالکونه» گرفتار شوند، علیه سازمانهای اطلاعاتی و مقامات عالیه دولتی پای به میدان نمی گذاشتند. یکی از استثنائات » جیانکارلو کاسلی » دادستان » پالرمو» بود که در مارس 1993، با اتکاء به تحقیقات «فالکونه»، علیه «آندره ئوتی» به جرم عضویت در مافیا اعلام جرم کرد.

حالا شبکه حامی مقتدر خود را از دست داده بود: «سیلویو برلوسکونی»، عضو رهبری سه گانه لژ P2، لژی که هزینه امپراتوری رسانه ای او را تامین می کرد، او را در سال 1994 برای نخستین بار در مقام نخست وزیری قرار داد . در جائی که ثروتمندترین مرد ایتالیا، بنا به نوشته روزنامه چپ ایتالیائی «ایل مانیفستو» در 15 ماه مه، توانست » دولتی سیاه با شرکت فاشیست ها، سلطنت طلبان، صاحب کارخانه ها، آدمهای لگا نورد، عوضی های دموکرات مسیحی، وکلای دعاوی و مدیران هولدینگ برلسکونی که بیش از300 موسسه را در خود متمرکز کرده بود، برسرکار آورد. برلوسکونی میان سالهای 1994 و 2011 ، با وقفه هائی در میان، در راس سه دولت شبه فاشیستی، به همدستی با مافیا ادامه داد و در کمپینی تعصب آمیزنه تنها به ضدیت با کمونیست ها، بلکه با تمام چپ ها پرداخت و با تمام امکاناتی که در اختیار داشت مانع پیگیری تحقیق علیه سازمانهای تبهکار شد. از سال 2011 که او ساقط شد پیشرفت هائی در تعقیب مافیا بدست آمد و ارتباط های آن با محافل سیاسی، اقتصادی و فاشیست ها آشکار شد.

 

ماماهای گلادیو

تقریبا یک سال و نیم پیش از سوءقصد به «فالکونه» در 24 اکتبر 1990 موجودیت گروه مخفی ناتو موسوم به Stay-behind که در ایتالیا » گلادیو» خوانده می شود، کشف شد. با این کشف اطلاعاتی تازه بر تحقیقات فالکونه افزوده گشت. چون گلادیو در سال 1964، در زمانی که » اگیده آندره ئوتی » وزیر دفاع بود، با این هدف برپا شد، که علیه دولت «آلدو مورو»، رهبر جناح چپ حزب دموکرات مسیحی کودتا کند، زیرا «آلدو مورو» در دسامبر 1963 با سوسیالیست ها ائتلاف کرد و دولت چپ میانه را تشکیل داد. «روبرتو فائنزا» نمایشنامه نویس و رساله نویس ایتالیائی در کتاب خود که در سال 1978 با عنوان „Il Malaffare“ ( کسب و کار ننگین) منتشر ساخت نشان داد که مشاورات «فردریک راینهارد» سفیر آمریکا در رم، با وابسته نظامی سرهنگ » ورنون والترز» علیه «مورو» چگونه بوده است. والترز خواستار آن بود که » ایالات متحده بدون معطلی ایتالیا را تسخیر نظامی کند، ولی واشنگتن می خواست مسئله را از طریق کودتا حل کند. این کار را باید » جیووانی دِ لورنزو» ، افسر نئوفاشیست ایتالیائی و رئیس اطلاعات ارتش که فرماندهی ژاندارمری را نیز بدست خود گرفته بود فیصله می داد. علاوه بر این، برای انجام کودتا یک گروه مزدور تشکیل شد، برای تشکیل این گروه «توماس کارامسینس» رئیس » سیا» در رم، از آرشیو خود نام 2 هزار نفر از اعضای ارتش موسولینی، ازجمله اعضای Brigate Nere ، » اس اس » های ایتالیائی ، را در اختیار گذاشته بود. گرچه کودتا کشف شد و شکست خورد ولی گروه مزدوری که تشکیل شده بود دست نخورده باقی ماند. دو کارشناس اطلاعاتی بنام » جیوانی بلو» و » جوزپه داوانزو» در کتابی که در سال 1991 تحت عنوان «روزهای گلادیو» منتشر کردند، نوشتند که از میان آن گروه مزدور لشکر 1200 نفری گلادیو بوجود آمد.

بهانه تشکیل این لشکر هم آن بود که اگر شوروی ایتالیا را تسخیر کند گروه Stay- behind-   در پشت خطوط دشمن دست به عملیات علیه شوروی بزند. ولی گلادیو بنا بگفته ژنرال » ژراردو سرواله» در برابر کمیسیون پارلمان که برای بررسی عملیات این گروه، که برخلاف قانون اساسی تشکیل شده بود ، گفت این گروه عمدتا برای » عملیات محرمانه» بکار گرفته می شد، هدف عملیات این بوده که » باید به هر قیمت ممکن مانع راه یافتن کمونیست ها به چرخه قدرت دولتی شد«. » سیا» با باصطلاح «استراتژی ایجاد اضطراب» که مضمون آن قتل و حملات تروریستی بوده تا اوائل سالهای هشتاد 350 نفر را بقتل رسانید و هزاران نفر را مجروح ساخت. سازمان دهی عملیات با » سیا» بود و اجرای بخش عمده آن بدست واحد های گلادیو صورت گرفت.

 

رئیس مخفی P2

 

«سیا» بموازات گلادیو با ایجاد لژ مخفی فراماسونی P2 ساختاری بوجود آورد برای محافل خاصی که هدف آنها دور نگاه داشتن کمونیست ها از قدرت و بطور کلی ایجاد نوعی رژیم فاشیستی بود تا برای همیشه مانع دوری ایتالیا از خط مشی ناتو گردند. خط مشی ناتو مبتنی بود بر رویاروئی دو بلوک شرق و غرب، در حالی که پایان دادن به رو در روئی بلوک ها هدفی بود که «آلدو مورو» در پی تحقق آن بود. اندک زمانی پس از کشف گلادیو روزنامه » اسپرسو» چاپ میلان در روز 25 نوامبر 1990 افشا کرد که » تئودور شکلی » رئیس عملیات محرمانه «سیا» درایتالیا، در سال 1969 راجع به پروژه P2 با ژنرال » آلکساندرهیگ» که بعدا سرفرمانده نیروهای ناتو شد و » هنری کیسینجر» که در آن زمان مشاور امنیت ملی کاخ سفید آمریکا بود، صحبت کرده است. فاشیست قدیمی «لیچیو گلی» نیز بعنوان استاد اعظم لژ منصوب شده است. پس از آن که در ماه مارس 1981 لژ P2 کشف شد روزنامه هائی چون Europeo روز 15 اکتبر 1983 افشا کردند که» رئیس واقعی P2 «جولیو آندره ئوتی » است. «لارا لازارینی » منشی و معشوقه » گلی» نیز در برابر کمیسیون P2 پارلمان گفت که رئیس واقعی «آندره ئوتی» است. ژنرال های اطلاعاتی » فدریگو مانوچی» و » لوئیجی بیتونی» نیز تایید کردند که رئیس «گلی» در لژ » آندره ئو تی » بوده است.

به فرمان ژنرال » آلکسانر هیگ » 400 نظامی بلند مرتبه برای عضویت در P2 استخدام شده بودند، از جمله 43 ژنرال، و همچنین مجموعه بلند پایگان سازمانهای اطلاعاتی و ستاد کل ارتش. در فهرست کامل اعضاء لژ که بعدا، در سال 1981 کشف شد، نام 47 تن از کارخانه داران بزرگ، 119 بانکدار و افراد بالای امور مالی، سه وزیر از کابینه دولت، سه معاون وزیر،18 عضو عالیرتبه دادگستری، 22 روزنامه نگار برجسته، از جمله سردبیر فرستنده دولتی RAI  و روزنامه «کوریرِ دلا سرا»، 38 نماینده مجلس از احزاب موتلفه دولتی و حزب فاشیستی MSI نیز قرارداشت.

قبلا از برلوسکونی نام بردیم، در کنار او » بتینو کراکسی»، رئیس حزب سوسیالیست، و»لیچو گلی «، نیز بودند که سه نفری رهبری لژ را دردست داشتند. تعداد زیادی از رؤسای مافیا نیز به عضویت در آمده بودند، از جمله مجموعه رهبری » کوسا نوسترا» که » سالواتوره» توتو» ریئینا » در رأس آن قرار داشت، فردی که به بدنامی شهره بود. «روبرتو کالوی» رئیس بانک «آمبورزیانو» نیز که به اولقب «بانکدار خدا» داده بودند، چون حافظ علائق واتیکان بود. او در عین حال رابط مافیای سیسیلی- آمریکائی نیز بود. پس از افشای P2 این بانک ورشکست شد، واتیکان مجبور شد بابت این ورشکستگی 250 میلیون دلار خسارت بپردازد. یوهانس پاول دوم رهبر کلیسای کاتولیک برای آن که مانع تحقیقات بیشتر در باره بانک گردد مجبور شد خود شخصا مسئولیت را برعهده بگیرد. «کالوی» که قبل از آغاز تحقیقات به لندن گریخته بود، همانجا بدست مافیا بقتل رسید ودر 18 ژوئن 1982 جسد از حلق آویخته اش را زیر پل Black Friars Bridge یافتند. او تهدید کرده بود که اگر تحقیقات علیه او متوقف نشود » نام های پر طنین » را افشا خواهد کرد. این تهدید راجع می شد به یوهانس پاول دوم، رهبر کاتولیک های جهان، که محرمانه یک میلیارد دلار در اختیار لخ والسا، رهبر اتحادیه کارگری زیر زمینی » سولیدانش » در لهستان گذاشته بود. عامل انتقال بخشی از این پول کالوی بود. پاپ که لهستانی بود، هنگام سفر به ورشو بخش بزرگی از این پول را شخصا در چمدان دیپلماتیک خود به آنجا حمل کرده بود.

 

توطئه برای قتل مورو

 

در ژانویه 1978 پس از آن که حزب کمونیست ایتالیا از دولت پشتیبانی کرد، » آلدو مورو» با » انریکو برلینگوئر» دبیر کل حزب کمونیست ایتالیا، قراردادی امضاء کرد که «سازش تاریخی» نام گرفت. مضمون قرار داد این بود کمونیست ها با استیضاح موجب سقوط دولت نگردند. روز 16 مارس 1978 که مورو برای طرح و تصویب این قرارداد عازم پارلمان بود، او را ربودند و 55 روز بعد بقتل رساندند. آنها که سرنخ در دستشان بود انجام این کار را به » بریگاد سرخ » سپردند که از همان آغاز تاسیسش در 1970 ، سازمانها های اطلاعاتی در آن نفوذ کرده بودند.

مخالفان مورو در واشنگتن برای تخریب وی او را » آلینده ایتالیا» خطاب می کردند و » بد تر از کاسترو» می خواندند. «مینو پکورلی» روزنامه نگار افشاگر ایتالیائی و ناشر بولتن » ابزرواتوره پلیتیکو» روز 13 سپتامبر 1975نوشت، یک مقام برجسته «مورو» را مورد تهدید قرار داده و با اشاره به بقتل جان.اف.کندی گفته است اگر به سیاستی که در پیش گرفته ادامه دهد » ایتالیا هم یک ژاکلین کندی پیدا خواهد کرد». پس از آن که » پکولری» اعلام کرد نقش » آندره ئوتی» را در قتل مورو افشاء خواهد کرد، روز 20مارس 1979 جلوی محل کارش در خیابان » ویا تاسیتو» در رم بدست یکی از آدمکشان مافیا بضرب گلوله بقتل رسید.

«مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی» که تحت مدیریت » سیا» قرار داشت و افرادی چون رونالد ریگان، هیگ، کیسینجر و ویلیام کلبی (که دیرزمانی رئیس «سیا» در رم بود و بعدا مدیر این سازمان اطلاعاتی در امریکا شد و کودتا علیه سالوادور آلنده را سازمان داد) عضو این مرکز بودند، پس از آن که حزب کمونیست ایتالیا در 1976 به موفقیت چشمگیر انتخاباتی دست یافت (با کسب 34 درصد از آراء) مرکز مطالعات تصمیم گرفت «با قاطعیت در ایتالیا دست به کار شود» و نگذارد این کشور از طریق دولتی با شرکت کمونیست ها» راه بی طرفی میان دو بلوک » را در پیش گیرد.

خواست جناح راست حزب دموکرات مسیحی این بود که آندره ئوتی نخست وزیر شود. مورو و برلینگوئر برای آرام کردن آمریکائی ها تن به پذیرش این خواست دادند و آندره ئوتی نخست وزیر شد. سناتور سرجیو فلامینگی (از حزب کمونیست) عضو کمسیون تحقیق پارلمان که مامور تحقیق در باره قتل مورو شده بود، رویهم رفته در پنج کتاب با شرح جزئیات به اثبات رسانیده که آندره ئوتی، بعنوان رئیس مخفی P2 و همدست مافیا چگونه مورو را بدست بریگاد سرخ ، که بوسیله افراد نفوذی سازمان های اطلاعاتی اداره می شد، داد تا اعدامش کنند و از این طریق اتحاد دولت با کمونیست ها را برای بیطرف کردن ایتالیا بین دو بلوک شرق و غرب با شکست مواجه سازد.

P2 که تحت حمایت نخست وزیر بود موفق شد با 57 عضوی که در مواضع کلیدی دستگاه امنیتی داشت مانع از آن گردد تا» زندان» بریگاد سرخ کشف شود. «کامیلو گولیلمی» سرهنگ سازمان اطلاعات، محل ربودن مورو را در خیابان » ویا فانی» زیرنظر داشت. او رئیس پایگاه ناتو در » کاپ ماراجیو» در جزیره ساردینی بود و کارش از جمله عبارت بود از سرپرستی آموزش به عوامل نفوذی در بریگاد سرخ بود. «سراواله «، ژنرال گلادیو، بعدا تایید کرد آن تیراندازی که پنج محافظ مورو را از پای درآورد یک کارشناس نظامی با مهارت ممتاز بود. اطلاعاتی ها نشانه هائی را که می توانست موجب شناسائی کسانی شود که در ربودن مورو سهیم بودند، پنهان می کردند. از جمله عکسهائی را که صاحب یک تعمیرگاه اتومبیل در محل، که در آن لحظه حضور ذهن داشته و بلافاصله شروع به عکس گرفتن از حادثه می کند. عکس هائی که می شد تمام افراد دخیل در کار را که بدون ماسک بودند، در آنها دید و تشخیص داد. دستگاه اطلاعات خود آپارتمانی را در خیابان » ویا گرادولی» اجاره کرده و دراختیار بریگاد سرخ گذاشته بود، این آپارتمانی بود که عمدتا مورد استفاده «ماریا مورتی» رئیس بریگاد سرخ قرار می گرفت. 39 پوکه فشنگ که در محل یافت شده بود، پوکه هائی که انحصارا متعلق به ناتو بودند و در اختیار واحد های گلادیو قرار داشتند، ناگهان غیبشان زد. چیز دیگری که در باره آن حرفی زده نشد این بود که پس از پیدا شدن جسد مورو، در برگردان پاچه شلوار او، ماسه هائی دیده میشد که مال تپه های » تولفا» واقع در شمال رم بودند، همان جائی که پایگاه کلادیو بود. در پاسخ ادعاهائی از این دست که محل نگاهداری مورو را نمیشد پیدا کرد، روزنامه «لیبراسیونه»در تاریخ 23 اکتبر 2007 از قول جیوانی گالونی، معاون دبیر حزب دموکرات مسیحی نوشت: ایالات متحده آمریکا می دانست زندان آلدو مورو کجاست. و » فرانچسکو کاسیگا ( وزیر کشور) نیز بسیار بیش از آن می دانست که در سالهای بعد برزبان آورد.»

 

حذف با خبران

 

پس از مرگ مورو تا سالهای دهه 90 تمام سیاستمداران یا ماموران تحقیق که به حریم آندره ئوتی نزدیک می شدند بدست آدمکشان مافیا بقتل می رسیدند. این افراد از جمله عبارت بودند از «پیولا توره» نماینده حزب کمونیست در پارلمان که در آوریل سال1982 بعنوان عضو کمیسیون ضد مافیائی پارلمان که به تحقیق در باره همدستی حزب دموکرات مسیحی با مافیا پرداخت و به نام «آندره ئوتی» برخورد. او یک لایحه قانونی تدارک دید که طبق آن برای نخستین بار عضویت در یک سازمان تبهکار جرم شناخته میشد، آن اعضای مافیا که اعتراف می کردند مشمول ارفاق در مجازات می شدند و بانک ها موظف می شدند برای تعقیب اعضای مافیا اطلاعات خود را دراختیار بگذارند. » کارلو آلبرتو دالاچی یستا » ژنرال ژاندارمری، با دست یافتن به سندی به رازی خطرناک پی برد، که نمی بایست به آن پی میبرد. او بعنوان مسئول مبارزه با تروریسم، در اکتبر سال 1978، در یک پایگاه بریگاد سرخ در میلان به یادداشت هایی که مورو در » زندان خلق» بریگاد سرخ نوشته بود، دست یافت. در این اسناد که به » فرانچسکو کوسیگا » وزیر کشور تسلیم و بعد ناپدید شد نیز نشانه هائی از نقش » آندره ئوتی» مشهود بود. در آوریل 1892 » دلا چی یستا» بعنوان افسر ارشد برای مبارزه با مافیا به پالرمو اعزام شد. فرزند او «ناندو دلا چی یستا» بعدها بخش هائی از دفتر خاطرات پدرش را منتشر کرد، از جمله این نکته را که او «ملاحظه حزب دموکرات مسیحی را نخواهد کرد». مجله Avvenimenti در شماره 47 سال1992 به نقل از آن دفتر خاطرات نوشت که » آندره ئوتی» با تهدید ژنرال به او خاطرنشان می سازد که مافیا انها را که » خاموش نمانند» از پای در می آورد. همین طور هم شد. روز سوم سپتامبر 1982 چهارتن از آدمکشان مافیا، در پالرمو، وسط خیابان ، ژنرال «دلا چی یستا»همراه با همسر دومش ، که تازه با او ازدواج کرده بود و نیز فرد محافظش را به رگبار گلوله بستند، چنان که پیکرهای آنان بمعنی واقعی کلمه شبیه آبکش شده بود .

در ماه مارس 1993 ، در یک زمان ، دو دادرسی علیه «آندره ئوتی » آغاز شد که در آنها به شرکت او در توطئه علیه مورو اشاره شد : او در دادگاه پالرمو متهم به همدستی با مافیا بود، در دادرسی دوم در «پروجیا» متهم به تحریک به قتل » پکورلی » ناشر نشریه Osservatore Politicoبود. در ادعانامه دادستان در پالرمو آندرئوتی متهم به ارتکاب دو جرم بود اولا  » کمک برای حفاظت از علائق سازمان، ثانیا کمک به سازمان برای رسیدن به هدف هایش» بویژه » در ارتباط با محاکمه نمایندگان شناخته شده سازمان». این نیز آشکار شد که پیش از محاکمه «آندرئوتی» در دیوان عالی کشور، قاضی «کورادو کانواله» در صدها دادرسی احکام صادره علیه فاشیست ها و اعضای مافیا را لغو کرده بود و به همین دلیل هم معروف به » قاتل احکام » شده است. «آندره ئوتی» مانع تحقیقات علیه » لیچیو گلی» و لژ مخفی P2 شده بود که هر دو متهم به فعالیت های براندازانه، تدارک کودتا،عضویت در یک سازمان مسلح و تبهکار بودند. یکی از رؤسای مافیا اعتراف کرد که تماس با «آندره ئوتی» از طریق لژ مخفی » صورت می گرفته است. آندره ئوتی محکوم به 24 سال زندان شد. ولی در دادگاه تجدید نظر بدلیل نقص ادله قضائی حکم محکومیت اولغو شد. دومین دادگاه برای رسیدگی به اتهام تحریک به قتل پکورلی نیز با همان نتیجه پایان یافت. اما از این محکمات یک موفقیت نسبی نیز بدست آمد. مردی که ده ها سال قدرتمند ترین سیاستمدار ایتالیا بود نه سال بر سکوی اتهام نشسته بود و جنایاتی که او متهم به ارتکاب آنها بود، علننا در سطح کشور مطرح شده بودند. آندره ئوتی دیگر موفق به کسب مسئولیت دولتی نشد. پس از افشاء نقش او در گلادیو، پس از انتخابات آوریل سال 1992 دیگر از او خواسته نشد که نخست وزیر شود. تلاش او برای دست یابی به ریاست جمهوری که میخواست فصل پایانی و افتخار آمیز فعالیت سیاسی او گرد نیز با شکست روبرو گردید.

http://www.jungewelt.de/2015/10-05/002.php

http://www.jungewelt.de/2015/12-19/034.php

به هر قیمتی دور نگه داشته شوند

Um jeden Preis fernhalten

Aus: Ausgabe vom 05.10.2015, Seite 12 / Thema

 

Im Kampf gegen die Kommunisten wurden in Italien alle Register gezogen. Faschisten und Christdemokraten, Mafia und CIA arbeiteten Hand in Hand

Von Gerhard Feldbauer

EPA/ALESSANDRO DI MEO

Der »wahre Chef« der Putschloge Propaganda due, unter Mithilfe der CIA ins Leben gerufen, einen »kalten Staatsstreich« auszuführen: Giulio Andreotti (1919–2013), Mitglied der Democrazia Cristiana und mehrfacher italienischer Ministerpräsident

In einem Gespräch mit der römischen Zeitung La Repubblica vor etwa zwei Wochen bestätigte der Boss der sizilianischen Mafia »Cosa nostra«, Gioacchino La Barbera, die Beteiligung der Geheimdienste an Mafiamorden. Er gewährte einen Einblick in das seit den 70er Jahren unter Führung der CIA und ihrer geheimen NATO-Truppe Gladio zusammen mit italienischen Geheimdiensten, der Mafia, Exponenten des Vatikans und hohen Politikern geschaffene Geflecht, in dessen Mitte die faschistische Putschloge »Propaganda due« (P2) agierte. Deren zentrale Figur war der siebenmalige Ministerpräsident Giulio Andreotti. Barbera hatte am 23. Mai 1992 auf der Autobahn A29 kurz vor der Ausfahrt Capaci in der Nähe Palermos eine 500-Kilo-Bombe gezündet, die den sizilianischen Staatsanwalt Giovanni Falcone mit seiner Frau und drei Leibwächtern tötete. Der Mafiaermittler wurde umgebracht, weil er mit seinen Recherchen die kriminellen Verstrickungen Andreottis aufzudecken drohte. La Barbera hatte im Prozess mit der Justiz auf der Grundlage der Kronzeugenregelung zusammengearbeitet, war zu 14 Jahren Haft verurteilt worden und lebt heute nach seiner Begnadigung unter einem neuen Namen und Polizeischutz. Was er darlegte, war den Ermittlungsbehörden schon seit langem bekannt. Nur gingen viele Staatsanwälte und Untersuchungsrichter aus Angst, das Schicksal Falcones zu erleiden, nicht gegen die Geheimdienste und höchste Regierungsvertreter vor. Zu den Ausnahmen gehörte der Staatsanwalt von Palermo, Giancarlo Caselli, der im März 1993, gestützt auf die Ermittlungen Falcones, Andreotti wegen Mitgliedschaft in der Mafia anklagte.
Jetzt hat das Geflecht seinen Schutzpatron verloren: Silvio Berlusconi, Mitglied des Dreierdirektoriums der P2, die sein Medienimperium finanzierte und ihn 1994 das erste Mal ins Amt des Regierungschefs hievte, wo er, wie die linke Tageszeitung Il Manifesto am 15. Mai jenes Jahres schrieb, eine »schwarze Regierung« aus »Faschisten und Monarchisten, Lega-Leuten und christdemokratischem Schrott, Industriellen, Anwälten und Managern der Fininvest«¹ bildete. Zwischen 1994 und 2011 mit Unterbrechungen Premier von drei faschistoiden Regierungen, setzte Berlusconi die Komplizenschaft mit der Mafia fort, führte einen fanatischen Feldzug nicht nur gegen Kommunisten, sondern gegen Linke generell und verhinderte mit allen ihm zur Verfügung stehenden Mitteln Ermittlungen gegen die Verbrecherorganisation. Seit er 2011 zu Fall gebracht wurde, gibt es Fortschritte bei der Verfolgung der Mafia, wurden deren Verflechtungen mit hohen Kreisen der Politik, der Wirtschaft und den Faschisten gerichtsnotorisch bekannt (siehe jW-Thema vom 1. August 2015).

Gladios Geburtshelfer

Gut eineinhalb Jahre vor dem Anschlag auf Falcone, am 24. Oktober 1990, war die Existenz der geheimen Stay-behind-Truppe der NATO, die in Italien Gladio hieß, aufgedeckt worden. Damit flossen in die Ermittlungen Falcones neue Erkenntnisse ein. Denn Gladio war 1964 unter der Ägide Andreottis, der damals als Verteidigungsminister amtierte, gebildet worden, um die von dem Führer des linken Flügels der Democrazia Christiana (DC), Aldo Moro, im Dezember 1963 mit den Sozialisten gebildete Regierung der Linken Mitte (Centro Sinistra) mit einem Colpo di stato (Staatsstreich) zu stürzen. Der italienische Drehbuchautor und Essayist Roberto Faenza schilderte in seinem 1978 erschienenen Buch »Il Malaffare« (Miese Geschäfte), wie der US-Botschafter in Rom, Frederick Reinhard, mit dem Militärattaché Oberst Vernon Walters das Vorgehen gegen Moro beriet. Während Walters dafür war, dass »die Vereinigten Staaten, ohne zu zögern, das Land militärisch besetzen müssten«, wollte Washington das Problem zunächst mit einem Putsch aus der Welt schaffen. Den Colpo sollte der Chef des Armeegeheimdienstes SIFAR, der neofaschistische Offizier Giovanni De Lorenzo, bewerkstelligen, der dazu das Kommando über das Carabinieri-Korps übernahm. Zusätzlich wurde »für den Putsch eine Söldnertruppe aufgestellt«, für die der Chief of Station der CIA in Rom, Thomas Karamessines, aus seinem Archiv eine Liste von etwa 2.000 Angehörigen der Mussolini-Armee einschließlich der Brigate Nere, der italienischen SS, zur Verfügung stellte. Zwar wurde der Staatsstreich aufgedeckt und scheiterte, aber die Söldnertruppe blieb bestehen. Aus ihr ging, wie die Geheimdienstexperten Giovanni Bellu und Giuseppe D’Avanzo in ihrem 1991 veröffentlichten Buch »I Giorni di Gladio« (Die Tage von Gladio) schrieben, die 12.000 Mann starke geheime Gladio-Division hervor.

Angeblich geschaffen, um im Falle einer sowjetischen Invasion »stay behind«, also hinter den feindlichen Linien zu operieren, wurde Gladio jedoch, wie der langjährige Kommandeur General Gerardo Serravalle vor einer Parlamentskommission, die sich mit dem verfassungswidrigen Treiben seiner Geheimarmee befassen musste, aussagte, hauptsächlich zu »verdeckten Operationen« eingesetzt, die das Ziel hatten, »die italienischen Kommunisten um jeden Preis von der Regierung fernzuhalten«. Mit der Gladio-Division entfesselte die CIA die sogenannte Spannungsstrategie, die Mord- und Terroranschlägen beinhaltete, durch die bis Anfang der 80er Jahre 350 Menschen ums Leben kamen und Tausende verletzt wurden. Organisiert von Spezialisten der CIA, führten Gladio-Einheiten einen Großteil der Attentate aus.

Geheimer Chef der P2

Parallel zu Gladio schuf die CIA mit der geheimen Freimaurerloge P2 eine Organisationstruktur für jene Kreise, deren Ziel es war, die Kommunisten von der Macht fernzuhalten und überhaupt eine Abkehr Italiens vom NATO-Kurs der Blockkonfrontation, für die Aldo Moro stand, durch Errichtung eines Regimes faschistischen Typs dauerhaft zu verhindern. Kurz nach der Aufdeckung von Gladio enthüllte der Mailänder Espresso am 25. November 1990, dass der Chef für verdeckte Operationen der CIA in Italien, Theodore Shackley, 1969 das P-2-Projekt mit dem späteren NATO-Oberbefehlshaber General Alexander Haig und Henry Kissinger, zu jener Zeit Nationaler Sicherheitsberater der USA, besprochen hatte. Zum Großmeister der Loge wurde der Altfaschist Licio Gelli erkoren. Nachdem die P2 im März 1981 aufgedeckt worden war, berichteten Zeitungen wie der Europeo am 15. Oktober 1983, »der wahre Chef der Propaganda due« sei Ministerpräsident Giulio Andreotti. Auch Nara Lazzarini, die Sekretärin und Geliebte Gellis, sagte vor der P-2-Kommission des Parlaments aus, dass der »der eigentliche Chef Andreotti war«. Die Geheimdienstgeneräle Federigo Mannucci und Luigi Bittoni gaben ebenfalls an, Andreotti sei »Gellis Chef in der Loge« gewesen.

Auf Weisung Haigs waren 400 hohe Militärs für die P2 angeworben worden, darunter 43 Generäle, die gesamte Führungsspitze der Geheimdienste, und der komplette Generalstab des Heeres. In den 1981 gefundenen, nicht vollständigen Mitgliederlisten standen weiter 47 Großindustrielle, 119 Bankiers und Leute der Hochfinanz, drei Minister der amtierenden Regierung, drei Staatssekretäre, 18 hohe Justizvertreter, 22 Spitzenjournalisten, darunter Chefredakteure der staatlichen Rundfunkgesellschaft RAI und des Corriere della Sera, 38 Parlamentarier aus den Regierungsparteien sowie weitere aus der faschistischen Partei MSI. Neben dem bereits erwähnten Berlusconi gehörte der Chef der Sozialistischen Partei, Bettino Craxi, dem von Gelli geführten Dreierdirektorium an. Von der Mafia war eine große Zahl ihrer Chefs eingetreten, darunter die ganze Führungsspitze der Cosa Nostra mit dem berüchtigten Salvatore »Totò« Riina an der Spitze. Die Interessen des Vatikans nahm der Präsident der Ambrosiano-Bank, Roberto Calvi, wahr, der als »Bankier Gottes«, wie er genannt wurde, Finanzmanager des Vatikans und auch noch Verbindungsmann zur sizilianisch-amerikanischen Mafia war. Als die Bank nach der Aufdeckung der P2 bankrott ging, musste der Kirchenstaat 250 Millionen Dollar Entschädigung zahlen und Johannes Paul II., um weitere Ermittlungen gegen seine Bank zu verhindern, sich persönlich verantwortlich erklären. Calvi, der vor den Ermittlungen nach London floh, wurde dort von der Mafia umgebracht und am 18. Juni 1982 unter der Black Friars Bridge erhängt aufgefunden. Er hatte gedroht, »klingende Namen« zu nennen, wenn die Ermittlungen gegen ihn nicht eingestellt würden. Das richtete sich vor allem gegen Johannes Paul II., der auch geheime Zahlungen an den Führer der polnischen Untergrundgewerkschaft Solidarnosc, Lech Walesa, in Höhe von rund einer Milliarde Dollar geleistet hatte, die über Calvi gelaufen waren. Größere Summen davon hatte der polnische Papst bei Reisen nach Warschau auch in seinem Diplomatengepäck direkt befördert.

Das Mordkomplott gegen Moro

Im Januar 1978 schloss Aldo Moro mit dem Generalsekretär der Kommunistischen Partei (PCI), Enrico Berlinguer, ein Regierungsabkommen, nachdem die Kommunisten eine DC-geführte Regierung zunächst im Parlament unterstützt hatten. Als die Regierung des Compromesso storico (Historischer Kompromiss), wie sie bezeichnet wurde, am 16. März 1978 ins Amt eingeführt wurde, wurde das von der CIA und der P2 geplante Mordkomplott gegen Moro in die Tat umgesetzt. Der DC-Führer wurde entführt und 55 Tage später umgebracht. Als Werkzeug benutzten die Rädelsführer die Brigate Rosse (Rote Brigaden, BR), die seit ihrer Gründung 1970 von Geheimdienstagenten infiltriert waren.²

In Washington war Moro von seinen Gegnern als »Allende Italiens« und »schlimmer als Castro« verketzert worden. Der Enthüllungsjournalist und Herausgeber des Bulletins Osservatore Politico, Mino Pecorelli, schrieb am 13. September 1975, ein hoher Beamter habe Moro in Anspielung auf die Witwe des ermordeten John F. Kennedy gedroht, dass es im Fall der Fortführung seiner Politik »eine Jacqueline in Italien geben werde«. Pecorelli wurde, nachdem er angekündigt hatte, die Rolle Andreottis im Mordkomplott gegen Moro aufzudecken, am 20. März 1979 vor seiner Redaktion in der Via Tacito in Rom von einem Mafiakiller erschossen.

Das von der CIA geleitete Center of Strategic and International Studies, dem Ronald Reagan, Haig, Kissinger und William Colby (langjähriger CIA-Chef in Rom, später Direktor des Geheimdienstes, Mitorganisator des Putsches gegen Salvador Allende) angehörten, hatte schon nach dem enormen Wahlerfolg des PCI 1976 (34 Prozent der Stimmen) beschlossen, »entschieden in Italien einzugreifen«, um zu verhindern, dass das Land über eine Regierung mit den Kommunisten den Weg »der Neutralität zwischen den Blöcken einschlage«.

Premier der Regierung, der auch der PCI das Vertrauen aussprach, wurde Andreotti. Moro und Berlinguer hatten dieser Forderung der DC-Rechten nachgegeben, weil sie damit die Amerikaner beruhigen wollten. Der Senator Sergio Flamigni (PCI, später Linkspartei), Mitglied der zur Untersuchung des Mordes an Moro eingesetzten Parlamentskommission, hat in insgesamt fünf Büchern detailliert nachgewiesen, wie Andreotti als geheimer Chef der P2 und Komplize der Mafia Moro der Exekution durch die geheimdienstlich gesteuerten Roten Brigaden auslieferte und das Regierungsbündnis mit den Kommunisten zu Fall brachte.³

picture-alliance / dpa

Als Verfechter des »historischen Kompromisses« mit der Kommunistischen Partei Opfer eines von der P2 inszenierten Mordkomplotts: Aldo Moro (1916–1978), »Parteifreund« Andreottis (Leichnam, gefunden am 5. Mai 1978 in einem Pkw in Rom)

Gedeckt durch den Premier, verhinderte die P2 über ihre 57 Mitglieder in den Schlüsselpositionen des Sicherheitsapparates, dass das »Gefängnis« der BR aufgespürt wurde. Der Geheimdienstoberst Camillo Guglielmi kontrollierte am Tatort in der Via Fani die Entführung. Er leitete auf dem NATO-Stützpunkt Cap Marragiu auf Sardinien die Ausbildung verdeckter Agenten in den BR. Gladio-General Serravalle bestätigte später, der Schütze, der die Leibwächter Moros liquidierte, sei ein hochqualifizierter Militärspezialist gewesen. Die Geheimdienstler unterschlugen Hinweise auf an der Entführung beteiligte Brigadisten, Fotos von der Entführung, die der Besitzer einer Kfz-Werkstatt geistesgegenwärtig gemacht hatte, auf denen alle Beteiligten unmaskiert zu sehen waren, Informationen über einen BR-Stützpunkt in einer Wohnung in der Via Gradoli, die der Geheimdienst angemietet hatte und in der sich tatsächlich BR-Chef Mario Moretti aufhielt. 39 am Tatort aufgefundene Patronenhülsen, bei denen es sich um NATO-Spezialmunition für Gladio-Einheiten handelte, verschwanden spurlos. Verschwiegen wurde, dass in den Hosenaufschlägen des ermordeten Moro Sand gefunden wurde, der von den Tolfa-Hügeln nördlich von Rom stammte, wo sich ein Gladio-Stützpunkt befand. Den Behauptungen, dass der Aufenthaltsort Moros nicht gefunden werden konnte, trat der damalige Vizesekretär der DC, Giovanni Galloni, mit folgender in der Liberazione vom 23. Oktober 2007 veröffentlichten Erklärung entgegen: »Die Vereinigten Staaten wussten, wo Aldo Moro gefangengehalten wurde. Und Francesco Cossiga (Innenminister) wusste darüber viel mehr, als er in diesen Jahren aussagte.«

Beseitigung der Mitwisser

Nach Moros Tod fielen bis in die 90er Jahre hinein immer wieder Politiker und Ermittler Mafiamorden zum Opfer, die Andreotti zu nahe kamen. Darunter befand sich im April 1982 der PCI-Abgeordnete Pio La Torre, der als Mitglied der Antimafiakommission des Parlaments die Komplizenschaft von Mafia und DC untersuchte und dabei auf Andreotti stieß. Er hatte ein Antimafiagesetz ausgearbeitet, das erstmals die Mitgliedschaft in der Verbrecherorganisation als Straftatbestand definierte, für geständige Mafiosi die Kronzeugenregelung (Strafminderung) einführte und Banken zur Auskunft bei Mafiaermittlungen verpflichtete. Zu einem gefährlichen Mitwisser Andreottis im Komplott gegen Moro wurde der Carabinieri-General Carlo Alberto dalla Chiesa. Als Leiter der Terrorismusbekämpfung fand er im Oktober 1978 in einem BR-Stützpunkt in Mailand Aufzeichnungen Moros, die dieser im »Volksgefängnis« der BR verfasst hatte. Das Innenminister Francesco Cossiga übergebene Material enthielt ebenfalls Hinweise auf Andreottis Rolle und verschwand spurlos. Im April 1982 ging dalla Chiesa als Antimafia-Präfekt nach Palermo. Er habe Andreotti, wie sein Sohn Nando dalla Chiesa später aus seinem privaten Tagebuch publik machte, angekündigt, dass er »keine Rücksicht auf die DC nehmen« werde.⁴ Die Zeitschrift Avvenimenti zitierte daraus in ihrer Nummer 47/1992, Andreotti habe den General drohend daran erinnert, dass die Mafia diejenigen, die »nicht schweigen«, umbringe. So geschah es dann. Am 3. September 1982 wurde dalla Chiesa von vier Mafiakillern in Palermo auf offener Straße zusammen mit seiner zweiten Frau, die er gerade geheiratet hatte, und seinem Leibwächter von einem Kugelhagel förmlich durchsiebt.

Im März 1993 begannen gegen Andreotti gleich zwei Verfahren, in denen seine Beteiligung am Mordkomplott gegen Moro gerichtsnotorisch zur Sprache kam: In Palermo wurde er wegen Komplizenschaft mit der Mafia angeklagt, in einem zweiten Prozess in Perugia der Anstiftung zum Mord an Pecorelli bezichtigt, dem Herausgeber des Osservatore Politico. Andreotti habe, hieß es in der Anklageschrift in Palermo, »einen Beitrag zum Schutz der Interessen und zum Erreichen der Ziele der Organisation geleistet«, insbesondere »hinsichtlich gerichtlicher Strafverfahren gegen Exponenten der Organisation«. Es kam ans Licht, dass der Richter Corrado Carnevale vor dem Kassationsgericht für Andreotti in Hunderten Prozessen die Urteile gegen Faschisten und Mafiosi annulliert hatte, was ihm den Beinamen »Urteilskiller« einbrachte. In den Ermittlungen gegen Licio Gelli und die P2 hatte er eine Anklage wegen umstürzlerischer Tätigkeit, Putschvorbereitung und Mitgliedschaft in einer bewaffneten kriminellen Vereinigung verhindert. Ein Mafiaboss sagte aus, dass die Kontakte zu Andreotti »über die Geheimloge liefen«. Andreotti wurde zu einer Haftstrafe von 24 Jahren verurteilt, erhielt aber in der Revision aus »Mangel an Beweisen« einen Freispruch »zweiter Klasse«. Mit dem gleichen Ergebnis endete die Anklage wegen Anstiftung zum Mord an Pecorelli. Einen gewissen Erfolg stellten die Prozesse dennoch dar. Der jahrzehntelang mächtigste Politiker Italien saß neun Jahre auf der Anklagebank, und die Verbrechen, deretwegen er angeklagt wurde, kamen öffentlich zur Sprache. Andreotti erhielt nie wieder ein Staatsamt. Nach der Aufdeckung seiner Rolle in Gladio wurde er nach den Parlamentswahlen im April 1992 nicht wieder zum Ministerpräsidenten berufen. Die angestrebte Wahl zum Staatspräsidenten, mit der er sein Lebenswerk krönen wollte, scheiterte.

Anmerkungen

1 Holding, in der Berlusconi, der reichste Kapitalist Italiens, seine über 300 Unternehmen zusammengefasst hat.

2 Siehe das Buch des Autors: Agenten, Terror, Staatskomplott. Der Mord an Aldo Moro, Rote Brigaden und CIA, Köln 2000.

3 Das sind: L\’affare Moro. Cronaca dei 55 giorni che sconvolsero l\’Italia (Die Affäre Moro. 55 Tage, die Italien erschütterten), Rom 1993; Trame atlantiche. Storia della Loggia massonica segreta P2 (Atlantische Intrigen. Geschichte der geheimen Freimaurerloge P2), Mailand 1996; »Il mio sangue ricadrà su di loro«. Gli scritti di Aldo Moro prigioniero delle Br (»Mein Blut komme über euch«. Die Aufzeichnungen Aldo Moros als Gefangener der Roten Brigaden), Mailand 1997; Convergenze parallele. Le Brigate rosse, i servizi segreti e il delitto Moro (Gleichlaufende Spuren. Die Roten Brigaden, die Geheimdienste und das Moro-Verbrechen), Mailand 1998; Il covo di Stato. Via Gradoli 96 e il delitto Moro (In der Höhle des Staates. Via Gradoli 96 und das Moro-Verbrechen), Mailand 1999.

4 Der Sohn verfasste darüber das Buch: Delitto Imperfetto. Il Generale, la Mafia, la Società italiana (Unvollendetes Verbrechen. Der General, die Mafia und die italienische Gesellschaft), Mailand 1984.

Gerhard Feldbauer, früherer Italien-Korrespondent des Neuen Deutschland, schrieb auf diesen Seiten zuletzt am 26.8.2015 über den Zustand der italienischen Linken.